KTS. Đàm Vũ, Lê An Ni, Tăng Vinh Anh Duy và cộng sự
GIẢI BẠC – Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia
Thể loại Kiến trúc công cộng – hạng mục công trình trường học/bệnh viện
Là một công trình rất nhỏ, nhưng đáng để chúng ta chiêm nghĩ. Đạt như mong muốn của tác giả, điểm trường đã đưa đến một hơi thở hiện đại, tươi mới mà vẫn tiếp biến được những giá trị nền tảng cốt lõi của nơi chốn tại vùng địa phương hẻo lánh.
Đồ án có đột phá, không giống một khuôn mẫu nào, từ công năng đến vật liệu và điều kiện xây dựng. Dù thực tế chỉ là “Điểm trường” gọn ghẽ! Rất đáng trân trọng về cảm xúc sáng tạo kiến trúc giàu tính nhân ái, có ý nghĩa như một thông điệp về khai vực văn hóa bản địa trong kiến trúc.
Nhận xét của Hội đồng Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2021.
Điểm trường Bó Mon tại xã Tú Nang, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La là một công trình từ thiện được thiết kế và xây dựng năm 2018. Để dành tặng cho gần 70 trẻ em và 1 giáo viên cắm bản là người dân tộc H’Mông ở 3 bản Bó Mon, Cayton, Cô Tông trong phạm vi 2km từ nhà đến trường. Ngôi trường có tổng diện tích 237 m2 đã hoàn thành và chính thức hoạt động vào Tháng 6 năm 2019.
Vì kiến trúc không chỉ đơn thuần trong phạm vi “vừa phải” của thích dụng, thẩm mỹ bền vững mà kiến trúc còn phải tạo ra một bầu không khí hứng khởi cho người sử dụng. Công việc kiến tạo kiến trúc trở nên gặp nhiều thử thách hơn bao giờ hết và ẩn chứa nhiều bất trắc trong suốt quá trình dài khi thi công để tạo nên ý nghĩa cho một công trình, đặc biệt là công trình dành cho cộng đồng với kinh phí hẹp và điều kiện để thi công vô cùng khó khăn.
Việc phác thảo chức năng cho điểm trường đến từ rất sớm thông qua việc tách cụm 2 phòng học và cụm phòng dành cho giáo viên lưu trú và phụ trợ thông qua một sân chung, để có thể trở thành 1 sân trung tâm. Ban đầu đó là một sân mở đa chức năng bên dưới một mái hiên mát mẻ, nơi trẻ con chơi đùa với nhau hay cùng chơi các trò chơi dân gian. Khi vận hành sử dụng, sân hiên này còn là nơi để anh chị của trẻ, học ở ngôi trường bên cạnh, đợi nhau để cùng về nhà, ngoài ra còn là nơi để làm lớp học ngoài giờ, nơi tổ chức lễ hội trung thu,.
Chính vì vậy, ý tưởng về trạm kết nối được thực hiện cho dự án trường học cho trẻ em ở 3 bản làng tại xã Tú Nang- Yên Châu đã trở thành hiện thực, như là một gợi ý mở cho các dự án cộng đồng từ các tổ chức đóng góp hảo tâm và quỹ thiện nguyện.
Hình dáng mềm nhẹ của bộ mái tạo ra vùng bóng mát di chuyển sinh động trên diện tường và sàn tạo nên hình ảnh động cho kiến trúc gắn kết với khung cảnh thiên nhiên, nơi núi đồi trãi dài vô tận, biến ảo cùng sự di chuyển của ánh sáng mặt trời, mây ngàn và sương khói trong những chiều phủ quanh.
KTS Kim Anh – Viện Kiến trúc.