LỜI ĐỀ DẪN
Trong sự phát triển của kiến trúc từ ngày phôi thai, vật liệu đã đóng một vai trò rất quan trọng, đó chính là “bột” để gột nên “hồ” là các tác phẩm kiến trúc trường tồn với thời gian. Muốn kết nối từ vật liệu để thành tác phẩm kiến trúc, thì ngoài bàn tay, khối óc của con người, cần có phương pháp và công cụ tiến hành, đó chính là công nghệ. Như vậy, vật liệu và công nghệ chuyên sâu, trong suốt sự phát triển của kiến trúc đã luôn là những mảnh ghép không thể thiếu.
Ngày nay, khi kiến trúc đã vươn đến một tầm cao mới, hiện đại vượt bậc, để đáp ứng nhu cầu thực tiễn của phát triển nhân loại trong thời kỳ 4.0, thì vai trò của vật liệu và công nghệ càng cần thiết hơn bao giờ hết, cho mọi lĩnh vực, trong đó có kiến trúc.
Với vật liệu, đó là bước tiến từ sử dụng các loại chỉ có trong tự nhiên. Đến nay hàng loạt vật liệu nhân tạo đặc sắc và huyền diệu đã xuất hiện và đang hỗ trợ, chi phối mạnh mẽ mọi ý tưởng sáng tạo của người Kiến trúc sư. Nhờ sự kết hợp giữa vật liệu nhân tạo và vật liệu tự nhiên, mà tác phẩm kiến trúc về mặt kỹ thuật cũng như nghệ thuật đã đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc, và không ngừng vượt qua những giới hạn mà trước đây không dễ tưởng tượng.
Với công nghệ, là bước dài từ thủ công sang cơ giới, AI, và tiến tới hơn cả thực tế ảo. Những công nghệ có thể phục vụ cho phát triển kiến trúc ngày nay đã trở nên linh ứng và tiếp biến vô lượng. Nhờ những công nghệ khác nhau, một tác phẩm kiến trúc được hình thành từ khâu đầu là ý tưởng sáng tạo, đến khâu giữa là được xây dựng trên thực tế, và khâu cuối là kiểm soát vòng đời, đều được triển khai nhờ sự thao tác chính của máy móc thiết bị, theo điều khiển của con người. Kiến trúc nhờ vậy đã trở nên có thể phát triển vô hạn theo mong muốn.
Tuy nhiên ở Việt Nam, vai trò của vật liệu và công nghệ trong phát triển kiến trúc, dù đã được cố gắng nghiên cứu, xoay xở, ứng dụng, phát huy. Nhưng do sự kết nối này còn thiếu bài bản, đồng bộ và kịp thời, trên nền tảng xã hội vẫn đang ở tầm chưa cao so với các nước phát triển hàng đầu. Do vậy, vai trò của vật liệu và công nghệ tiên tiến với kiến trúc vẫn còn rất mờ nhạt. Sự hiểu biết về vai trò này đối với giới chuyên môn vẫn còn nhiều mơ hồ. Cả vật liệu và công nghệ gắn với kiến trúc cụ thể từng vùng miền một cách hợp lý, hiệu quả dường như còn chưa được đặt ra và giải quyết bài bản.
Hội Kiến trúc sư Việt Nam luôn nhận thức được điều đó, đã, đang và sẽ cố gắng tìm mọi giải pháp góp phần khắc phục. Hội thảo lần này được Viện kiến trúc dưới sự chỉ đạo của Hội tổ chức, với tinh thần tích hợp những tham kiến hữu ích cho vấn đề này. Tại đây, chúng ta sẽ được cập nhật những tham luận về hướng nghiên cứu, phân tích, đề xuất đa chiều vì mục tiêu làm rõ vai trò của vật liệu và công nghệ trong phát triển kiến trúc. Trên cơ sở, nhìn nhận từ những thành công thất bại của quá khứ và hiện tại ở Việt Nam, tìm cách làm sao cho tương lai phát huy, tiếp biến mối gắn kết hữu cơ, trợ lực hiệu quả giữa vật liệu và công nghệ với kiến trúc được tốt hơn, để thành công trọn vẹn và rõ ràng hơn. Các chuyên gia đóng góp cũng chính là những nhà chuyên môn gạo cội, tâm huyết và những người nghiên cứu, quản lý trẻ, nhưng đang gắn kết với hơi thở cuộc sống, có năng lực cao và kiến thức dồi dào.
Mong rằng, qua hội thảo lần này, từ những bài trình bày trực tiếp, những trao đổi mạn đàm cụ thể và những phần nghiên cứu thể hiện tại các chuyên đề trong kỷ yếu, sẽ góp phần cho mọi quý vị tiếp cận có thêm những thông tin hữu ích để vận ứng vào hoạt động làm nghề trong tương lai. Góp phần hiện thực hóa kỳ vọng lớn lao của đất nước: Tiếp tục “xây dựng một nền kiến trúc Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, hội nhập bền vững với năm châu.
Trân trọng và Cảm ơn.
Hội Kiến trúc sư Việt Nam
Chủ tịch
TS KTS Phan Đăng Sơn
Nội dung kỷ yếu xin xem chi tiết tại: Kỷ yếu Hội thảo